Henry (uned)

Henry

Enghraifft o'r canlynol	System Ryngwladol o Unedau, System Ryngwladol o Unedau gydag enw arbennig, uned sy'n deillio o UCUM, unit of inductance
Y gwrthwyneb	henry dwyochrog

Uned deilliadol SI i fesur anwythiant trydanol yw'r henry (symbol: H). Enwir yr uned ar ôl Joseph Henry (1797–1878), y gwyddonydd Americanaidd a ddarganfu anwythiant trydanol yn annibynnol tua'r un amser â Michael Faraday (1791–1867) yn Lloegr.

Pan fydd cerrynt trydan yn newid ar 1 amper yr eiliad yn achosi grym electromotif o 1 folt ar draws coil mewn cylched drydan, yna mae'r anwythiant yn y coil yn hafal i 1 henry.

Mae'r henry yn uned ddeilliedol sy'n seiliedig ar bedair o saith uned sylfaenol y System Ryngwladol o Unedau: cilogram (kg), metr (m), eiliad (s), ac amper (A). Wedi'i ddangos mewn cyfuniadau o unedau SI, yr henry yw:

${\displaystyle {\text{H}}={\dfrac {{\text{kg}}{\cdot }{\text{m}}^{2}}{{\text{s}}^{2}{\cdot }{\text{A}}^{2}}}={\dfrac {{\text{kg}}{\cdot }{\text{m}}^{2}}{{\text{C}}^{2}}}={\dfrac {\text{J}}{{\text{A}}^{2}}}={\dfrac {{\text{T}}{\cdot }{\text{m}}^{2}}{\text{A}}}={\dfrac {\text{Wb}}{\text{A}}}={\dfrac {{\text{V}}{\cdot }{\text{s}}}{\text{A}}}={\dfrac {{\text{s}}^{2}}{\text{F}}}={\dfrac {\Omega }{\text{Hz}}}=\Omega {\cdot }{\text{s}},}$

lle mae'r unedau deilliedig ychwanegol canlynol yn digwydd: coulomb (C), ffarad (F), joule (J), weber (Wb), tesla (T), folt (V), hertz (Hz), ac ohm (Ω).